Đây là kinh nghiệm do một người từng bị ong chích kể lại:
Vài tuần trước đây, tôi bị ong chích khi đang làm việc ngoài vườn. Cánh tay tôi sưng lên, tôi phải đến bác sĩ. Bệnh viện cho tôi kem bôi và thuốc trị dị ứng. Ngày hôm sau, chỗ sưng phồng to thêm, và tôi phải đến gặp bác sĩ quen. Cánh tay bị làm độc cần thuốc kháng sinh. Bác sĩ nói: “Lần sau nếu ông bị ong chích nữa, thì nhớ để đồng xu lên chỗ bị chích trong 15 phút”.
Buổi tối hôm đó, cháu gái tôi bị hai con ong chích. Tôi nhìn vết chích và thấy nó bắt đầu sưng lên. Thế là tôi lấy một đồng xu đặt lên tay cháu trong 15 phút. Sáng hôm sau, chẳng nhìn thấy vết chích nữa. Chúng tôi chỉ cho rằng cháu tôi không bị dị ứng thôi. Sau đó, chính tôi lại bị ong chích nữa khi làm vườn, hai lần đều do con ong vò vẽ chích trên cánh tay trái. Tôi nghĩ rằng mình lại phải đến bác sĩ nữa thôi. Nhưng tôi lấy ngay một đồng xu đặt lên vết chích và đợi 15 phút. Sáng hôm sau, tôi không nhận ra nơi con ong vò vẽ đã chích tôi, không bị đỏ lên cũng không bị sưng lên.
Bác sĩ nói rằng: Chất đồng trong đồng xu đã vô hiệu hóa nọc độc của ong. Thật là hiệu quả.
***
Chúng ta biết trong nọc độc của ong có các chất: melittin có thể gây tan máu; apmin và dopamine gây ngộ độc thần kinh; histamin gây giãn mạch, tăng thoát dịch, sưng, phù nề… Ong mật gần như không độc nhưng ong vò vẽ, ong đất nọc độc có thể gây chết người với khoảng 10 vết đốt. Vì vậy, khi bị ong đốt cần nhanh chóng ra khỏi khu vực có ong. Nếu có kim chích thì nhanh chóng nhổ kim chích ra. Sau đó, lấy ngay các loại cây cỏ chà xát trên vết đốt. Các hoạt chất có trong cây khi gặp nọc ong (bản chất chính là những protein) sẽ tạo thành những “chất kết tủa”, từ đó giúp giải nọc độc. Nếu là ong độc đốt thì cần nhanh chóng đến ngay cơ sở y tế gần nhất để được xử trí kịp thời, nếu chậm trễ có thể nguy hiểm đến tính mạng.
Dưới đây là một số cách chữa theo dân gian giúp giảm đau, chống sưng cho người bệnh, trước khi đưa đến cơ sở y tế:
Bài 1: 30g lá rau sam hoặc 30g lá hẹ, hoặc 50- 100g lá bầu ta, hoặc 30-50g lá đậu ván trắng, hoặc lá bạc hà tươi giã nát đắp vào chỗ bị ong đốt.
Bài 2: 1 đóa hoa tươi (bất kể là hoa gì), lấy xát vào chỗ bị đốt giúp giảm sưng ngay.
Bài 3: 15g lá phù dung tươi, thêm vào một ít muối ăn, đem giã nát rồi đắp vào vết đốt.
Bài 4: Vắt lấy một ít sữa mẹ (người mẹ đang nuôi con bú), bôi vào vết đốt.
Bài 5: 1 củ khoai sọ sống hoặc củ dáy, cắt miếng xát vào vết đốt giúp giảm đau.
Bài 6: Bã trà còn ướt hoặc củ, lá môn hoặc rau dền vò nát, chà xát vào vết đốt để giúp giảm đau.