Tính hài hước của con người thật lý thú và cũng thật lạ lùng. Lạ lùng nhất là sau khi chết, mồ yên mả đẹp rồi mà họ vẫn cười, vẫn dí dỏm. Đó là những dòng hài hước phần nhiều có vần có điệu ghi ở các tấm bia mộ.
Nhà hài hước Mỹ Earle Tempel đã công phu sưu tầm những tấm bia mộ hài hước trong vòng 600 năm ở những nước nói tiếng Anh và cho xuất bản thành cuốn Tombstone Humor (Hài hước bia mộ). Chúng ta thấy được ý định của tác giả theo dòng đề tặng nghiêm túc in trong một trang riêng ở đầu sách: “Cuốn sách này được kính tặng hàng triệu người lương thiện đã phải chết để các bạn có thể được đọc cuốn sách này ngày hôm nay. Tôi tin chắc rằng họ không phiền lòng, và cầu cho họ tiếp tục yên nghỉ mãi mãi”.
Xin giới thiệu một số bài nhỏ trong cuốn sách đó.
* * *
Trên bia mộ của một người vợ ở nghĩa trang Sunbury (Anh) có khắc bài thơ:
Đừng có khóc, hỡi ông chồng yêu quý
Em không chết, mà nơi đây em đang ngủ
Anh hãy tu chỉnh, cải tà quy chính ngay đi
Để sớm đến với em cho thật đủ!
Dưới bốn câu thơ đó có khắc vào đá bài thơ trả lời của ông chồng đang sống:
Anh đâu có khóc, em yêu ơi
Anh đã cưới một người khác mất rồi
Anh không thể đến với em, đành vậy
Anh còn phải thương yêu người vợ ấy!
Ở nghĩa trang Alexandria, bang Virginia (Mỹ), những dòng ghi ở bia mộ ông James Danner (được chôn bên cạnh mộ của các bà vợ mất trước ông):
Ông Danner là ông chồng tuyệt diệu trong đời
Rất được tôn trọng về phong cách sống
Có thể ông đã gặp nhiều chuyện thật lôi thôi
Những chuyện đó đã vỡ tan như bong bóng
Giờ đây ông đã thanh thản được rồi
Cùng với các bà Mary, Jane, Susan và Hanash
Dòng chữ trên bia mộ ông Thomas và hai người vợ của ông ở nghĩa trang Witchingham (Anh):
Cái chết ở đây có lợi thế đó mà
Hơn cuộc sống tôi từng xem xét gần xa
Một ông chồng và hai bà vợ
Cùng nằm bên nhau mà chẳng sợ!
Trong một mảnh đất dùng để chôn cất ở Niagara Falls, bang Ontario (Canada), có một bia mộ chôn ở giữa ba nấm mồ, khắc mấy dòng chữ:
Nơi đây, tôi nằm giữa hai người đàn bà tốt nhất trần gian: các bà vợ của tôi. Nhưng tôi yêu cầu họ hàng thân thuộc hãy đặt tôi nghiêng một chút về phía bà Tillie.
Ở New England, hai bà vợ của ông Tom Sexton được chôn bên cạnh nhau. Ông Tom Sexton cho dựng tấm bia ở ngôi mộ của bà vợ có tên là Sarah với những dòng như sau:
Thi thể bà Sarah nằm ở nơi này
Bà là người vợ chẳng bao giờ bực bội
Tôi không thể nói nhiều về một người đàn bà nữa
Nằm ở trong ngôi mộ kề bên đây.
Một tấm bia mộ năm 1859 ở Anh có những câu:
Ông Jerry đáng thương nằm ở nơi đây
Một người bao giờ cũng dường như vui vẻ,đắm say
Hạnh phúc thật cần thiết
Ông ta đã dốc lòng mải miết
Để trở thành người tốt
Nhưng chẳng bao giờ thành công rực rỡ
Ông ta lấy hai bà vợ
Vợ cả là người tốt nhưng hơi dở dở ương ương
Vợ hai rất tốt, như vị thánh yêu thương
Cầu cho họ bình yên yên nghỉ
Khi họ lên thiên đường
Cầu cho tất cả những người này được tha thứ
Vì đã thành hôn như thể một tai ương!
