Lịch sử

Công và tội của vua Minh Mệnh (1820-1841)

Về công, năm 1833 Minh Mệnh thành công trong việc chống Xiêm La xâm phạm vùng biên giới tây nam. Sau khi đánh giặc lui, Minh Mệnh cho quân tiến luôn qua Chân Lạp, năm 1835 sáp nhập một phần đất, đặt Trấn Tây thành, nhưng đến năm 1841 ta phải bỏ. Việc mở nước không thành, nhưng Việt Nam tạo được ảnh hưởng lớn ở Chân Lạp, tuy về sau phải chia với Xiêm.

Gần đây có một thiểu số đòi công nhận công lao của họ Nguyễn Gia Miêu. Ô hay, cái công mở nước của các chúa Nguyễn đâu có ai quên. Về họ Nguyễn, đúng là có những chuyện còn bị khuất lấp, nhưng đó không phải là công lao!

Hãy cùng nhau ôn lại những chuyện đặc biệt đáng chú ý trong một đoạn sử nước.

Tuần phủ Quảng Yên Hiệp biện Đại học sĩ Nguyễn Cẩn

Quanh Bạch Hạc, thuộc Phú Thọ, Vĩnh Phúc, Hà Tây có rất nhiều làng cổ. Những làng cổ ra đời từ thế hệ thứ nhất trong tiến trình phát triển làng Việt. Trong số ấy có nhiều làng hình thành từ sơ sử hoặc văn hóa tiền Hùng Vương phát triển liền mạch đến giờ. Dấu tích các niên đại khảo cổ học ở các làng đó chứng minh điều ấy. Các làng cổ này còn các tên Nôm thuần Việt một âm tiết với điểm tụ cư chưa gọi là làng mà là các chạ, kẻ: Kẻ Quất, Kẻ Me, Kẻ Chẹo, hoặc Chạ Hoa, Chạ Trồi...

Phú Thọ có lịch sử lâu đời, được coi là mảnh đất phát tích của dân tộc Việt Nam

Ông Hồ Nghinh trong những ngày ở chiến khu

LTS: Trích nhật ký vượt Trường Sơn của Nguyễn Ngọc Hiến với đoàn K33 (đoàn K33 là đoàn cán bộ đi B gồm hơn 300 người, trong đó có hơn 160 cán bộ giáo dục đi B2-Nam Bộ biên chế thành 4 chi. Đoàn lên đường ngày 22-12-1964).

Những chiến sĩ vượt Trường Sơn

LTS: Cụ Nguyễn Hữu Hoằng, 94 tuổi, lão thành kháng chiến cách mạng, gởi cho Hồn Việt bài này. Một trí nhớ và tâm huyết tuyệt vời hiếm có.

♦ NGUYỄN HỮU HOẰNG