Ẩm thực

Văn học chữ Hán của người Việt Nam hình như không có một tác phẩm nào viết về ẩm thực dân tộc. Tùy bút trong mưa của Phạm Ðình Hổ chứa rất nhiều thứ khác nhau nhưng không hề có bóng dáng của những thức bày trên mâm cơm.

Vùng cát trắng ven biển như Núi Thành, Thăng Bình, Điện Bàn… của Quảng Nam có loại cây xương rồng mọc hoang khắp nơi từ trên các nổng cát cho tới các bờ rào quanh vườn, được các bà mẹ quê chế biến thành những món ăn thơm ngon, hấp dẫn.

Ngày nay, một số người “biến tấu” cá mòi thành những món ăn “tân tiến”, hấp dẫn như cá mòi hấp: Cá mòi sau khi làm sạch, đưa vào nồi áp suất hấp khoảng 10 phút, sau đó rưới vào nồi nước cốt quả thơm (dứa), đậy lại vài phút cho ngấm với cá. Món cá mòi hấp này cuốn bánh tráng với rau thơm, ngò tây, cà chua, dưa leo… chấm mắm nêm, mắm cái, nước mắm ngon dằm ớt, tỏi đều ngon. Hoặc muốn có hương vị cá hộp, bạn lấy mía lau xếp kín dưới nồi, trên mía cho lớp cá mòi đã làm sạch, trên cá đổ nước ép quả cà chua, nêm gia vị vừa ăn và đun nhỏ lửa, khi chín trở thành món cá mòi hộp hấp dẫn, khoái khẩu vô cùng.

Chuyến xuất ngoại để tham dự Lễ hội đời sống dân gian Smithsonian 2007, có chủ đề “Mêkông - Dòng sông kết nối các nền văn hoá” diễn ra tại Hoa Kỳ (từ 23/6/2007 đến 9/7/2007), nghệ nhân Mười Xiềm (tức Nguyễn Thị Xiềm), ở Trà Nóc - Cần Thơ, bằng sự nỗ lực hết mình đã giới thiệu với thế giới biết đến các món ăn truyền thống của Việt Nam, đặc biệt là văn hoá ẩm thực vùng đất Nam Bộ.

Gần 60 năm “bám nghề” làm bánh mưu sinh, nghệ nhân Mười Xiềm không chỉ biết cách đúc món bánh xèo ngon và nay đã trở thành thương hiệu Bánh Xèo Mười Xiềm, mà bà còn có thể làm được các loại bánh nổi tiếng như: bánh ít trần, bánh tét Nam Bộ, bánh cúng, bánh da lợn, bánh bèo, bánh khọt, bánh canh, bánh bò… và hàng chục các loại chè Nam Bộ khác. Kỳ này, Tạp chí Hồn Việt xin giới thiệu “chiêu thức” làm bánh ít trần độc đáo của bà.

Nghệ thuật nấu ăn là sự kết hợp vô cùng tận của cả thịt, tôm, cua ốc, rau, đậu, củ, quả; gia vị hành, tỏi, ớt, gừng, nghệ, riềng, mè, tương chao, đường bột, bơ sữa, các thứ bột nêm, thậm chí các loại côn trùng…

Nhắc đến bánh đúc, có lẽ là một hoài niệm dấu yêu về quê ngoại – nơi đó có khóm tre xanh, dòng sông nhỏ và con đê đầy cỏ quê nhà. Đi giữa lòng thành phố, bỗng nghe tiếng rao: “Bánh đúc đây! Ai ăn bánh đúc đây!”, khiến nhiều người xa xứ không khỏi nao lòng, bất kể giàu nghèo, già trẻ vốn được sinh ra từ đồng ruộng.

Thịt rộng mắm (*) là món ăn không thể thiếu trong ngày Tết của nhiều gia đình ở miền Trung; là món ăn bình dân, dễ chế biến nhưng để lại dư vị khó quên. Năm nào, má tôi cũng làm một hũ thịt rộng mắm để dành thưởng thức đến tận rằm tháng Giêng. Học được vài chiêu từ món thịt rộng mắm của má tôi, xin chia sẻ cùng các chị nội trợ nhân dịp Xuân về…

Quảng Ngãi có hàng chục đặc sản nổi tiếng từ lâu đời như kẹo gương Thu Xà, mạch nha Thi Phổ, đường phổi, đường phèn Vạn Tượng, cá niêng sông Re, cá bống sông Trà, don Ba La, chim mía Xuân Phổ, tôm sú Sa Huỳnh… Khoảng mười năm trở lại đây, có thêm món nữa, cũng khá hấp dẫn, được nhiều nơi ưa thích - đó là thịt bò khô.

Người ta thường ví von rằng, Hà Nội có 36 phố phường, Huế có 36 thứ chè; đến Huế mà không ăn chè Huế là chưa đến Huế. Điều đó nói lên sự phong phú của chè Huế và chè là một phần của “hồn” Huế. Chả thế mà nhà thơ Tô Kiều Ngân khi xa Huế, phải ngậm ngùi: “Nhớ bánh bèo, nhớ cơm hến, nhớ chè sen”.

Hạt bí ngô (còn gọi là bí đỏ, bí rợ) có tên khoa học là Semen cucurbitae Moschatae. Là loại hạt chứa nhiều magiê và các chất dinh dưỡng như cucurbitine, carôten, vitamin A, B1, B2, C, dầu béo, prôtit…