Mới đây, tên tờ-rốt-kít Nguyễn Tế Mỹ cho ra một cuốn sách nhan đề Hai Bà Trưng khởi nghĩa, in trong Tạp chí Văn Mới, do nhà sách Hàn Thuyên xuất bản.
Cuốn sách này có nhiều ý kiến sai lầm nguy hiểm. Ví dụ, tác giả cho rằng dưới triều Hai Bà Trưng, nước ta có chế độ mẫu hệ và kết luận rằng chế độ phụ quyền ở Trung Quốc lúc bấy giờ cấp tiến hơn chế độ mẫu hệ ở ta, thì cuộc khởi nghĩa của Hai Bà đánh quân Đông Hán là “ngược đường tiến hóa của xã hội”, tuy có làm vững thêm tinh thần dân tộc của người Việt Nam. Và cuộc phản công của Mã Viện chiếm lại nước ta được tác giả coi như một cuộc cách mạng xã hội có tính tất yếu.
Chết chưa! Té ra bọn tờ-rốt-kít đi bênh vực chính sách xâm lược! Cứ theo luận điệu của Nguyễn Tế Mỹ thì đế quốc Pháp chiếm nước ta hồi nửa thế kỷ trước là hợp với bước đường tiến hóa của xã hội sao? Vì Pháp ở chế độ tư bản, còn ta ở chế độ phong kiến. Và các cụ Phan Đình Phùng, Hoàng Hoa Thám v.v… nổi dậy đánh Pháp là hành động nghịch với xã hội tiến hóa? Theo cách lập luận đó thì ngày nay, nhân dân ta chống phát xít Nhật - Pháp cũng là nghịch với xã hội tiến hóa, cho nên sẽ thất bại? Ở đây, học thuyết duy vật máy móc của Nguyễn Tế Mỹ trở thành học thuyết đầu hàng, thất bại chủ nghĩa!
Sách của Tế Mỹ còn nhiều ý kiến nông nổi và lập luận máy móc, khoác áo duy vật biện chứng, kỳ thật phản duy vật biện chứng! Tiếc rằng phạm vi một tờ báo bí mật không cho phép chúng tôi vạch trần những chỗ sai lầm của tác giả cuốn Hai Bà Trưng khởi nghĩa. Song cũng tạm kể ra một vài luận điệu khốn nạn nhất của Tế Mỹ như trên để các bậc thức giả trong nước chú ý.
Nhà Hàn Thuyên muốn xứng đáng với nhiệm vụ vận động “tân văn hóa” phải tống cổ những tên “ngụy trí thức” như loại Nguyễn Tế Mỹ ra ngoài; nếu không nó sẽ là một cái ổ tờ-rốt-kít đội lốt mác-xít để phản lại chủ nghĩa Mác.
Các nhà văn yêu nước Việt Nam hãy thẳng cánh đập cho tan những luận điệu phản động của bè lũ Nguyễn Tế Mỹ. Chúng tôi hoan nghênh cử chỉ của ông Nguyễn Văn Tố, người đầu tiên đã đứng ra phê bình cuốn Hai Bà Trưng khởi nghĩa trong báo Tri Tân số 157, mặc dù chúng tôi không đồng ý với ông về một vài điểm và mặc dù tờ Tri Tân còn đầy rẫy tư tưởng phong kiến và quan điểm duy tâm.
Những nhà văn mác-xít phải kíp vạch mặt tên Mỹ và đồng bọn, đừng để cho chúng đội lốt duy vật mác-xít mà bôi nhọ lý thuyết duy vật của Mác.
Chúng ta nên nhớ rằng bọn phát xít hay dùng những tên giả danh mác-xít để xuyên tạc, chế biến chủ nghĩa Mác như thế. Ta đã thấy phát xít Nhật cho một tên ngụy tri thức danh tiếng Thu Trạch Tu Nhị vin vào thuyết “Phương thức sản xuất châu Á” của Mác trong bộ Tư bản, để cố chứng giải rằng chiến tranh của Nhật xâm lược Trung Quốc hiện nay là hợp với xã hội tiến hóa, vì theo hắn, nó phá những trở lực trên bước đường tiến hóa của Trung Quốc, phá những nguyên nhân làm cho xã hội Trung Quốc đình trệ.
Bốn năm trước đây, ngụy thuyết đó đã làm nổi dậy ở Trung Quốc một cuộc bút chiến vô cùng gay gắt. Những nhà văn mác-xít Trung Quốc đã phân tích, mổ xẻ những tư tưởng thối tha của tên ngụy trí thức Nhật kìa, để củng cố tinh thần kháng chiến của dân tộc Trung Quốc và đấu tranh cho chủ nghĩa Mác khỏi bị bọn giả danh mác-xít phá hoại.
Ngày nay, ta lại thấy một tên trí thức nửa mùa Việt Nam vỗ ngực là “duy vật mác-xít” vin lấy học thuyết duy vật biện chứng, duy vật lịch sử của Mác để biện hộ cho chính sách xâm lược của bọn phong kiến nhà Đông Hán. Nếu ta không kíp vạch mặt tên ngụy trí thức này, e hắn còn dùng luận điệu “duy vật” để phản chủ nghĩa duy vật một cách tai hại.
(Báo Cờ Giải Phóng số 10, ngày 28-1-1945)
