Nhân kỷ niệm 125 năm ngày sinh cụ Võ Liêm Sơn (1888 - 2013)
61 năm đau đáu cùng vận nước…
Võ Liêm Sơn hiệu là Ngạc Am, sinh ngày 8-8-1888 tại huyện Can Lộc, tỉnh Hà Tĩnh. Từ nhỏ ông đã theo đuổi Hán học, rồi học tiếp chữ Pháp. Năm 1905, vào trường Quốc Học - Huế cùng lớp với Nguyễn Tất Thành... Năm 1911, ông đỗ Thành Chung ở trường Quốc Học - Huế, được bổ làm giáo học ở Ninh Thuận. Một năm sau, khoa Nhâm Tý (1912), ông lại đỗ cử nhân Hán học ở trường thi Bình Định, học hậu bổ, rồi ra làm tri huyện Duy Xuyên, Quảng Nam. Nhưng không đầy một năm ông bị huyền chức vì vạch trần việc Tổng đốc Quảng Nam Từ Thiệp ăn hối lộ, bao che cho một viên chánh tổng. Ông chuyển về Huế làm Thừa Biện. Trong thời gian này ông bắt đầu đọc sách của Khang Hữu Vi, Lương Khải Siêu. Đến năm 1919, ông được bổ giáo học dạy Hán văn và Việt văn tại trường Quốc Học - Huế. Các nhà cách mạng Hà Huy Tập, Nguyễn Chí Diểu, Trần Phú, Nguyễn Khoa Văn, Trương Tấn Bửu, Võ Nguyên Giáp... hồi ấy đều là học trò của ông và được ông truyền thụ lòng yêu nước. Đại tướng Võ Nguyên Giáp sau này đã từng viết về người thầy của mình: “Cụ Võ là người đầu tiên giới thiệu cho tôi cuốn sách trình bày khái lược chủ nghĩa Mác, trong đó có nói đến quy luật khẳng định, phủ định và phủ định của phủ định”.
